دل‌بسته‌ی دل‌شکسته شاید!

دل‌بسته شدن همیشه هم دلبستگی به یک شخص را شامل نمی‌شود. گسترده‌ترین بُعد دلبستگی، برمی‌گردد به دل‌بسته‌ی یک مفهوم بودن. و هرچه مفهوم بزر‌گ‌تر و عمیق‌تر، دلبستگی هم به همان میزان بزرگ‌تر و عمیق‌تر می‌شود. اینکه کسی مثل من، دل‌بسته‌ی مفاهیم کوچک و بدیهی می‌شود، تنها تقصیر خودش نیست. ذهنش کوچک شده است. بزرگ‌تر از آن را نمی‌بیند. بزرگ‌تر از آنچه گمان‌ می‌بریم بزرگ است را دیدن، دل بزرگ می‌خواهد که این زمانه شده‌است مانع مسخره‌ی داشتنش. از در و دیوار این روزگار، پوچی و حماقت و پستی و کثافت می‌زند بیرون. این‌که ترکش هیچ‌کدامشان به تو نگیرد، سخت است. شدنی‌ست. اما سخت.

من از قدیم دل‌بسته بوده‌ام به یک مفهوم. روز به روز، با من بزرگ می‌شد. یک‌روزی متوجه شدم که آنقدر بزرگش کرده‌ام، که از تمام توان من هم توانش بیش‌تر شده. زورش آن‌قدر بر همه‌ی قوای صدگانه‌ی منِ کوچک‌ترین انسان، می‌چربد که انگار هیچ‌گاه بدون آن نبوده‌ام. که انگار بدون آن بودن اصلا وجود ندارد. که انگار اصلا از ابتدا بوده است و این منم که بختک‌گونه مزاحمش شده‌ام. آن‌قدر بزرگ شده بود، که جایش را من تنگ کرده بودم. به‌گمانم به قصدِ نابودی‌ام این‌گونه آزار می‌رساند! و الا کم پیش آمده است که چاقو، دسته‌ی‌ خودش‌ را ببرد! 

آن‌قدر از این مفهوم بزرگ‌شدهٔ بی‌وجدان شکست خورده‌ام که دیگر هیچ‌کجای این دل سالم و در امان نمانده است! روز‌ میلاد بزرگْ منجیِ بشریت، در‌ مجلس‌ شادی‌‌اش، در مجلسی که آمدن دلیل برقراری زمین و‌ زمان را جشن گرفته است، در قدیمی‌ترین قرارگاه سالانه، مفهومی به این کوچکی، تو را مشغول کرده باشد، چیزی جز سوختن و‌ نابودی را معنا نمی‌دهد. من نمی‌خواهم نابودی‌ام را بانی شوم. نمی‌خواهم.

نشیب و نشیب و شاید فراز

1. می‌گویند باید «مطالبه‌گر» بود. می‌گویند باید مطالبات مردم را به گوش مسئولین رساند. می‌گویند خواسته‌های مردم را لیست کنید و بفرستید! فکرم به جایی نمی‌رسید. می‌دانستم این نوشتن‌ها و بیانیه‌نویسی‌ها و این هیاهوهای تهی و پوچ، حتی خاک هم بلند نمی‌کند! چه برسد به اینکه دل مسئولین بی‌مسئولیت را بلرزاند! همیشه از بیانیه‌نویسی متنفر بوده‌ام! 

2. هرچند که این روزها در اوج ناامیدی هم نور امیدی هست که روشنم کند و به راهم بیاندازد. ولی سخت تاریک و دلگیر شده‌ام. نمی‌دانم از کدام راه باید رفت. نمی‌دانم چرا هروقت می‌خواهم که آغاز کنم، یک ماری پیدا می‌شود که نیشم بزند و برم گرداند همان نقطه‌ی اول ماجرا. و سخت ناامید می‌شوم وقتی می‌فهمم که آن مار خودم هستم!

3. من خودم را می‌سازم. نه! من نمی‌توانم! «من» همان مار افعی‌ست که بارها ما به صفر و حتی به زیر صفر کشانده است. من نمی‌تواند اینقدر قدرتمند باشد. خدا من را می‌سازد. بدجور هم می‌سازد! همه‌ی این‌ها می‌دانم از سر چیست. از سر همان شک بی‌مورد و ادعای گستاخانه‌ای‌ست که در دلم خانه کرده بود و شاید هنوز هم رفع نشده است. این‌ها همه جواب همان است و این یعنی دارد مرا می‌سازد و اگر بی‌غرص نگاه کنیم همه را دارد می‌سازد... البته اگر این «من‌»ها بگذارند! 

هارب

چند روزی می‌شود که خواب‌هایم دوباره بر دور رمزنگاری افتاده است. نمی‌شود گفت معنی دارند. اما معما که می‌توانند داشته باشند. حل آن‌ها همیشه برایم جالب بودند مگر حالا. مگر حالا و این روزهای تار و تاریک. صبح هوا بیش از حد تیره بود. آسمانی گرفته و ابرهایی که آخرش باریدند. تا ظهر همینطور تاریک باقی ماند. بعدش را ندیدم. نخواستم که ببینم. آسمان همه‌جا یک‌رنگ است و اینجا یک‌رنگ‌تر. دقیقاً همانطور تیره که از قبل به‌یاد دارم. همانطور تار. همانطور ابری و سرد. 

راستش همان لحظه‌ی اول که وارد راهرو شدم، ترس برم داشت. در آن تاریکی هوا، روشنی مصنوعی لامپ‌ها بیش‌تر در نظر می‌آمد. بی‌اختیار یاد همان خواب افتادم. روشنی زیاد مدت‌هاست که دلهره را در من زنده می‌کند. من به‌دنبال صرفه‌جویی بودم یا نبودم، مدت‌هاست که چراغ کوچکی کفایت می‌کند برایم. مدت‌هاست که در خود سنگر گرفته‌ام. و مدت‌هاست که از دنیا فراری‌ام. فراری...